WEB FRONT SEP2021 026

Biografie

Louis Zimmer (1888 – 1970)

Vader Zimmer is eerder op een toevallige manier in Lier verzeild geraakt. Hij werd geboren in 1846 in Wardin, een plaatsje in de omstreken van Bastogne (prov. Luxemburg). Van beroep was hij horlogemaker. Tijdens de oorlog van 1870 ging vader Zimmer bij de gendarmerie en moest hij de grens bewaken, wat een vervelende job bleek te zijn. Na de oorlog – die slechts enkele weken duurde – diende hij echter zijn termijn van drie jaar uit te doen en werd hij overgeplaatst naar Lier. In augustus 1878 huwde hij te Antwerpen met Maria Elisabeth Lauwers uit Wilrijk. Hij vestigde zich als horlogemaker te Lier, eerst in de Kerkstraat en later in de Heilige Geeststraat in het huis genaamd “Het Klaverblad”. Door de Lierenaars werd zijn zaak aangeduid als “bij den gendarm”. Buiten een jaarlijkse reis naar Zwitserland was vader Zimmer een beetje een kluizenaarsfiguur die de meeste tijd doorbracht in zijn klein werkkamertje in de schaduw van de Sint-Gummarustoren. Achter dat witte geveltje, opgesmukt door een mooi Sint ­Annabeeld, werd Louis Zimmer geboren op 8 september 1888 om elf uur ’s avonds. Louis Zimmer was de laatste telg in een rij van zeven.

Jeugd

Reeds tijdens zijn middelbare studies muntte Zimmer uit in wiskunde en sterrenkunde. Na het beëindigen van zijn studies hielp Louis zijn vader in het atelier wat tevens zijn beste leerschool is geweest. Hij klungelde graag met al dat raderwerk dat zo wonderlijk de tijd regelt. Met aandacht volgde hij het geduldig werk van zijn vader en speurde de oorzaken op van de defecten van de in herstelling gebrachte uurwerken. Later zocht hij vooral naar het waarom van die dingen en verdiepte hij zich verder in de geheimen van het vak.

In die tijd was voor de legerdienst de zogenaamde “loting” van kracht. Deze viel voor Zimmer gunstig uit want het nummer 224 stelde hem vrij van de jarenlange soldatendienst. Wel werd hij ingelijfd bij de toenmalige “garde civique”.

Op 22 augustus 1916 huwde Louis Zimmer met Bertha Dirckx uit Lint. De eerste wereldoorlog verliep vrij rustig voor het jonge gezin. Tijdens deze periode studeerde hij ernstig astronomie en geologie. Hij ging berekeningen maken van al wat betrekking had op verdeling en afmeting van tijd. Wetenschappelijke werken werden aangekocht en geraadpleegd wat resulteerde in een waardevolle biblio­theek.

Voor zijn huwelijk maakte Zimmer reeds enkele buiten­landse reizen naar Italië en Zwitserland om er de beroemdste uurwerken te bestuderen en de belangrijkste fabrieken te bezoeken. Na de oorlog bezocht hij het Koninklijk Meteo­rologisch Instituut te Brussel en de meest interessante torens van eigen land. Van alle kanten werd op Zimmer beroep gedaan om zijn veelzijdige kennis van uurwerken en klokkenspelen.

ICON ZIMMERTOREN 002

Hoeveel tijd heeft de traagste wijzer op de Wonderklok nodig om één omwenteling te maken?

Ken jij het antwoord op deze vraag...

ANTWOORD

De grote wijzer van de precessie gaat rond in 25800 jaar, de verdeling op de wijzerplaat is 360° wat betekent dat de grote wijzer zich 1° verzet na 71,666 jaar

Op wijzerplaat 8 en 10 van de Wonderklok doet de grote wijzer er 25.800 jaar over om één omwenteling te maken...
ICON ZIMMERTOREN 002

Aan welke rivier ligt de Zimmertoren?

a. De Beneden-Nete
b. De Kleine Nete
c. De Grote Nete

ANTWOORD

Lier ligt aan de samenloop van de Grote Nete en de Kleine Nete. Zoals Felix Timmermans het uitdrukt: "waar de drie kronkelende Nethen een zilveren knoop leggen". Stroomafwaarts vanaf Lier heet de rivier gewoon Nete of ook wel Beneden-Nete.

De Zimmertoren ligt aan de Kleine Nete (b)

Genie

Naast zijn praktijk van uurwerkmaker heeft Zimmer heel wat ingewikkelde horloge- en klokken constructies verwe­zenlijkt. Gedurende de oorlogsjaren 1914 – 18 vervaardigde hij zijn eerste wonderpendule met elf wijzerplaten, die hij bij het einde van de vijandelijkheden aan Koning Albert I heeft geschonken. Voor Koning Leopold III vervaardigde Zimmer een prachtige zonnewijzer als huwelijksgeschenk. Prinses Marie-José ontving bij haar huwelijk een pendule met de schijngestalten van de maan en met de nieuwe kalen­der (die echter nooit doorgang zou vinden).

Voordien had Zimmer een uniek systeem, waarop hij vooraf zijn eerste octrooi had genomen, toegepast bij de verbete­ring van het uurwerk met rammel en beiaard van de Sint ­Gummarustoren. Ook de verlichting van het torenuurwerk in 1925 was enig in Europa. Op 29 juni 1930 werd dan zijn Jubelklok (ter gelegenheid van 100 jaar België) – ondergebracht in de opgeknapte Corne­liustoren – plechtig ingehuldigd. Een jaar later kwam er de astronomische studio met planetarium bij. De Wonderklok construeerde hij ter gelegenheid van de wereldtentoonstel­ling 1935 in Brussel. Dit kunstwerk verhuisde in juli 1938 naar de wereldtentoonstelling in New York waarvan het pas zestien jaar later zou terugkeren. De Wonderklok kreeg dan een onderkomen in het nieuw gebouwde Zimmerpaviljoen.

Zimmer 80

In 1963 tijdens het koninklijk bezoek aan Lier ontving Louis Zimmer uit de handen van Koning Boudewijn het ereteken van Officier in de Leopoldsorde. In 1966 werden Louis Zimmer en zijn echtgenote op grootse en hartelijke wijze gevierd bij hun gouden huwelijksjubileum.

Op 8 september 1968 werd Louis Zimmer door de stad Lier plechtig gehuldigd naar aanleiding van zijn 80ste verjaar­dag. In de voormiddag werd een plechtige dankmis gecele­breerd in de Sint-Gummaruskerk. In de namiddag werd aan de woning van Zimmer een gedenkplaat onthuld die werd ontworpen door beeldhouwer René Boschmans. Begeleid door de Lierse reuzentrein stapte het gezelschap op naar het stedelijk museum waar een academische zitting plaats­vond. Uit de toespraak van toenmalig Burgemeester Frans Breugelmans citeren we: “Van Zimmer, de rasechte Lierenaar, die totaal belangloos zijn wetenschap ten dienste stelde van zijn stad en van de Lierenaars, mag terecht worden gezegd dat hij de grondlegger is van het toerisme te Lier. Sinds 1930 is de Zimmertoren synoniem geworden voor Lier in binnen- en buitenland.” In naam van de hele bevolking bracht de burgemeester dan hulde aan Louis Zimmer. Ook Mevrouw Zimmer werd in de hulde betrok­ken. De voorzitter van het Zimmertorencomité, de heer Roofthooft zei het zo: “Twee grote stromingen komen bij deze uitzonderlijk begaafde man steeds naar voren en dat zijn de ontembare drang naar verwezenlijking en betere kennis van alles wat met de hemellichamen te maken heeft en de grote liefde voor zijn stad”.

De feestrede werd uitgesproken door Professor Dr. A. G. Velghe, directeur van de koninklijke sterrenwacht. Hij noemde de Zimmertoren “meer dan een toeristische beziens­waardigheid”. De spreker wees op de grote didactische waarde van het gepresteerde werk en vond dit de essentie van de Zimmertoren. “De Zimmertoren is de schakel tussen de leek en de vakspecialist, die de geestdrift opwekt en de mens dieper doet nadenken over het mooie raderwerk dat de bewegingen in het heelal beheerst. Nu dat men er naar streeft het visuele element in het onderwijs en de vulgarise­ring van de wetenschap een steeds belangrijker rol te laten spelen, mag terecht worden bevestigd dat de Zimmertoren, nog meer dan in het verleden, een verheven taak heeft te vervullen”.

Tijdens de zitting werd ook een gelukstelegram voorge­lezen vanwege Koning Boudewijn en Koningin Fabiola. De feestdag werd besloten met een groots volksbal.

Ereburger

In de plechtige raadszitting van 13 juni 1970 werd Louis Zimmer als eerste ereburger van de stad Lier aangesteld n.a.v. de 40ste verjaardag van de inhuldiging van de Zimmertoren. Bij die gelegenheid ontving hij ook de zilveren medaille van toeristische verdiensten. Na de plechtigheid bracht de Lierse reuzenfamilie een saluut aan de eerste Lierse ereburger.

Nadien bleef Louis Zimmer naarstig zijn dagelijks werk verrichten, het herstellen van uurwerken en vooral het onderhouden van zijn Zimmertoren. Zijn trouwste metgezellen waren zeker Pier Brouwers en Jozef Vervoort aan wie Zimmer de kennis overdroeg van het wonderlijk mechanisme in al zijn onderdelen.

Zaterdag 12 december 1970 om acht uur ’s morgens over­leed Louis Zimmer. Hij was tweeëntachtig jaar oud. Donderdag 17 december werd Louis Zimmer naar zijn laatste rustplaats gebracht. Een grote schare Lierenaars nam afscheid van zijn ereburger. De rouwstoet trok langs de Zimmertoren waar als hulde aan zijn ontwerper het defilé van koningen en burgemeesters plaatsvond.

Bij het binnenkomen van de Sint-Gummaruskerk luidde de Salvatorklok die reeds enkele jaren gezwegen had wegens de bedenkelijke toestand van de toren. Ook hier werd een uitzondering gemaakt voor een uitzonderlijk man – Ludo­vicus Emilius Zimmer.